مُهر بر لب زده

أسید بن صفوان، صحابى رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله گوید : روزى که امیرالمؤمنین علیه السلام شهید شد، گریه شهر را به لرزه در آورد و مردم مانند روز وفات رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله دهشت زده شدند، مردى گریان و شتابان و «إنّا للَّه وَ إنّا إلیه راجعون» گویان آمد و مى‏گفت : امروز امتداد نبوّت بریده شد، بر درِ اتاقى که جنازه مطهّر أمیرالمؤمنین قرار داشت رسید و گفت:

 رَحِمَکَ اللَّهُ یا ابا الْحَسَنِ کُنْتَ اَوَّلَ الْقَوْمِ اِسْلاماً

خدایت رحمت کند اى ابو الحسن، تو در گرویدن به اسلام از همه مردم پیش بودى،
                                   

 وَاَخْلَصَهُمْ اِیماناً

و در ایمان خالص ترین آنها،

 وَاَشَدَّهُمْ یَقیناً

و در یقین محکم‏ترین آنها،

 واَخْوَفَهُمْ للَّهِ عَزَّ وَجّلَ‏

و از همه آنها خدا ترس‏تر ،

 وَاَعْظَمَهُمْ عَناءً

رنج تو بیش از همه بود،

وَاَحْوطَهُمْ عَلى رَسُولِ اللَّهِ‏

و رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله را حافظترین آنها،

 وَآمَنَهُمْ عَلى اَصْحابِهِ‏

و نسبت به اصحاب او امین‏ترین آنها،

 وَاَفْضَلَهُمْ مَنَاقِبَ‏

و نیکو مناقب‏ترین آنها،

وَاَکْرَمَهُمْ سَوابِقَ‏

و خوش سابقه‏ترین آنها،

 وَاَرْفَعَهُمْ دَرَجَةً

وبلند مرتبه‏ترین آنها،

 وَاَقَرَبَهُمْ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ‏

و از همه آنها نزدیک‏تر به رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله،

 وَاَشْبَهَهُمْ بهِ هَدْیاً وَخُلْقاً وَسَمْتاً وَفِعْلاً

و شبیه ترین آنها به او از نظر روش و اخلاق و طریقه و کردار،

 وَاَشْرَفَهُمْ مَنْزلَةً وَاَکْرَمَهُمْ عَلَیْهِ‏

و در نزد او از همه شریف‏تر و گرامى‏تر بودى،

 فَجَزاکَ اللَّهُ عَنِ الْأِسلامِ وَعَنْ رَسُولِ اللَّهِ وَعَنِ المُسلِمین خَیْراً

خداوند تو را از اسلام و از رسول او و از مسلمین جزاى نیکو دهد،

 قَوَیْتَ حین ضَعُفَ اَصحْابُهُ‏

هنگامى که اصحاب پیامبر ضعیف بودند تو قوى بودى،

 وَنَهَضْتَ حینَ وَهَنُواْ

و هنگامى که آنها سستى کردند تو به پاخواستى،

 وَلَزِمْتَ مِنْهاجَ رَسُولِ اللَّهِ اِذْ هَمَّ اَصْحابُهُ‏

و آن‏گاه که اصحاب رسول خدا منحرف شدند تو پیوسته بر روش او بودى،

 وَکُنْتَ خَلیفَتَهُ حَقَّاً لَمْ تُنْازِعْ‏

خلیفه بى چون و چراى او بودى،

وَلَمْ تَضرَّعْ بِرَغْمِ اَلمنافِقینَ وَغِیْظ اَلکافِرینَ وَکُرُهِ اَلْحاسِدینَ وَضَغَنِ اَلْفاسِقینَ‏

و در برابر زبونى منافقان و خشم کافران و ناخوشایندى حسودان و خوارى فاسقان ناتوانى نشان ندادى،

 فَقُمْتَ بالأَمْرِ حِینَ فَشِلُواْ

زمانى که آنان ناتوان شدند تو قیام کردى،

 وََنَطَقْتَ حِینَ تَتَعْتَعوُاْ

 و چون از سخن گفتن عاجز شدند تو سخن گفتى،

وََمَضَیْتَ بِنُورِ اللَّهِ اِذْ وَقَفُواْ

و آن‏گاه که آنان توقّف کردند تو در پرتو نور خدا پیش رفتى،

 فَاتَّبَعُوکَ فَهُدُواْ

پس آنها از تو پیروى کردند و هدایت شدند،

وَکُنْتَ أَخْفَظَهُمْ صَوْتاً

تو از همه آنها نرم‏گوتر بودى،

 وَأعْلاهُمْ قُنوتاً

و فرمانبردارترینِ آنها از خدا،

 وَأَقَلَّهُمْ کَلاًماً وَأَصْوَبَهُم نُطْقاً

و کم سخن‏ترین و درست‏گوترین آنها،

 وَأَکْبَرَهُم رأیاً

و بلند رأى‏ترین آنها،

 وَأَشْجَعَهُم قَلْباً

و پردل‏ترینِ آنها،

 وَأَشَدَّهُم یَقیناً

 و با یقین‏ترینِ آنها،

وَأَحسَنَهُمْ عَمَلاً

و نیکوکردارترینِ آنها،

 وَأَعَرَفَهُمْ بالأُُمورِ

و آشناترین آنها به اُمور،

 وَ کُنْتَ وَاللَّهِ یَعْسُوباً لِلدَّینِ اَوَّلاً وَاخراً

به خدا سوگند تو در آغاز و انجام رییس دین بودى،

 اَلأَوَّلُ حِینَ تَفَرَّقَ النَّاسُ وَالآخَرُ حِینَ فَشِلوُاْ

در آغاز که متفرِّق شدند و در انجام که سستى کردند،

 کُنْتَ لِلمُؤْمِنین أباً رحِیماً إِذْ صارُواْ عَلَیْکَ عَیالاً

آن‏گاه که مؤمنین جزءِ اهل و عیال تو شدند تو برایشان پدرى مهربان بودى،

خداوند تو را به پیامبرش ملحق کند و ما را از اجر تو محروم نگرداند و بعد از تو گمراه نسازد.

  مردم همه خاموش بودند تا سخن او تمام شد و گریه شدیدى کرد و اصحاب رسول خدا نیز گریه کردند سپس چون نگریستند آن مرد را نیافتند.