مُهر بر لب زده

چهار نفر از حضرت سیدالشهدا علیه السلام برترند: پیامبر اکرم، حضرت على، فاطمه زهرا، حضرت امام حسن ـ صلوات اللّه علیهم أجمعین ـ در عین حال خداى متعال اختصاصاتى براى حضرت سیدالشهدا علیه السلام خواسته که مخصوص آن حضرت است. در این زمینه قصه اى از امام صادق علیه السلام روایت شده که بیان آن را لازم مى دانم.
روزى شخصى به یکى از اصحاب امام صادق علیه السلام به نام اسحاق بن عمار گفت: من مى خواهم به حج بروم، نظرت چیست؟ او که دید این شخص بى بنیه و ضعیف است، گفت: تو مال حج نیستى و نمى توانى به حج بروى!
پس از آن، به دیدار امام صادق علیه السلام رفت و ماجرا را براى حضرتش نقل کرد. امام علیه السلام با شنیدن سخن اسحاق فرمودند: «ما أخلقک أن تمرض سنة؛ چه خوب و به جاست که یک سال بیمار شوى!» اسحاق، همان دم بیمار شد و بیمارى اش یکسال ادامه یافت. توجه داشته باشیم که ابن عمار مردى متدین بود، اما چون به جاى خیراندیشى نظر منفى داده، از نظر امام علیه السلام کیفرش این است که یک سال مریض باشد. بدین ترتیب حضرت صادق علیه السلام یادآورى کردند که حج از منزلت والایى برخوردار است و به همین اندازه نیز نباید کسى را از انجام این فریضه باز داشت.
عرفه و زائران امام حسین علیه السلام
از ارکان مهم حج، عرفه است، اما فضل عرفه محدود به سرزمین عرفات نیست.
در روایتى از امام صادق علیه السلام آمده است:
إن اللّه تعالى یوم عرفة ینظر إلى زوار قبر الحسین علیه السلام فیغفر لهم ذنوبهم و یقضی لهم حوائجهم قبل أن ینظر إلى أهل الموقف بعرفة؛ خدا در روز عرفه، پیش از آن که بر حاجیان [حاضر در] عرفه نظر [رحمت] افکند، به زائران امام حسین علیه السلام [به رحمت ]مى نگرد و گناهانشان را مى آمرزد و حاجت هایشان را برآورده مى سازد.
در روایات آمده است: مکه اولین خشکى بود که پدید آمد و از همین رو یکى از نام هاى مکه «أمّ القرى» است. سپس خدا سرزمین هاى دیگر را ایجاد کرد.
یکبار کعبه بر زمین هاى دیگر افتخار کرد و گفت: خدا اول مرا به وجود آورد، بعد زمین هاى دیگر را. از جانب خداى متعال خطاب آمد که ساکت باش! سرزمین کربلا از تو افضل است، زیرا تمام زمین ها روز قیامت از بین مى روند، مگر زمین کربلا که به بهشت انتقال مى یابد و در آن از درخشش فوق العاده اى برخوردار است.
راستى اگر بنا باشد کسى که در مورد حج رفتن درست نظر نداده جزایش یکسال مریضى باشد پس، در مورد حضرت سیدالشهدا علیه السلام چگونه خواهد بود؟ تمام این ها استثنائاتى است که خدا براى سید الشهدا علیه السلام قرار داده است.
بنابراین نباید کسى درباره امام حسین علیه السلام و دستگاه ماندگار و انسان ساز او مانع تراشى کند که ـ خداى ناکرده ـ مورد قهر الهى قرار گرفته، و سخت کیفر خواهد شد و اگر در این دنیا کیفر نبیند، به یقین در سراى دیگر کیفرى سخت و دردناک خواهد دید.
تعلیم و تربیت
تعلیم و تربیت، مطلب دیگرى است که در این بحث بدان اشاره مى کنیم. در روایات آمده که قرآن منبع اول و اصلى است و از آن به عنوان «ثقل اکبر» یاد شده است. همین کتاب بزرگ و ارجمند مى فرماید: «...أَقِیمُوا الدِّینَ...؛ دین را به پا دارید». دینى که در این آیه از آن یاد شده، دین اسلام و شامل اصول دین، فروع دین، احکام دین، اخلاق و آداب است. فرمان «أَقِیمُوا الدِّینَ» شامل همه کسانى مى شود که توان علمى و فرا گرفتن علم را داشته باشند و من و شما نیز مخاطب این فرمان الهى هستیم؛ بنابراین همه ما باید کارى کنیم که دین برپا داشته شود. اگر کسى از دین چیزى نمى داند باید به او یاد داد. باید کارى کرد که فرد فرد مردم اصول دین، احکام دین را مثل وظایف متقابل زن و شوهر، فرزند و پدر و مادر یاد بگیرند.
شهادت در راه تعلیم
حضرت صادق علیه السلام خطاب به خدا نسبت به امام حسین علیه السلام عرض مى کنند:
وبذل مُهجته فیک لیستنقذ عِبادک مِن الجهالة، وحیرة الضلالة؛ او (امام حسین علیه السلام ) جان و خون خود را در راه تو نثار کرد تا بندگانت را از وادى نادانى و سرگشتگى گمراهى وا رهاند.
حضرت سیدالشهدا علیه السلام در حالى که مى دانستند فرزندان و برادران و اصحابشان، شهید مى شوند، روانه کربلا شدند.
راستى چرا خودشان را در معرض کشته شدن قرار دادند؟ مسلّم این است که حضرت خود را در راه دو چیز فدا کردند: اول این که کسانى را که با آموزه ها و اوامر و نواهى قرآن کریم و احکام اسلام بیگانه بودند، آشنا کنند. دوم این که روى برتافتگان از اهل بیت علیهم السلام را به سوى این راهنمایان و هادیان الهى راهنمایى و به آنان نزدیک گردانند.
همیشه این به عنوان واجب و فریضه در حد توان بر تک تک افراد واجب بوده و مى باشد. توضیحا عرض مى شود که اگر کسى بتواند به نحو احسن از انجام واجب کفایى برآید، این واجب از دیگران ساقط مى شود و در غیر این صورت، بر همگان واجب خواهد بود. اگر واجب کفایى باشد اما مَن به الکفایه نباشد، آن واجب کفایى واجب عینى مى شود.
احیاى امر اهل بیت علیهم السلام
مطلب دیگرى که بیانش را ضرورى مى بینم مسأله «إحیاى أمر» اهل بیت علیهم السلام است که این وظیفه نیز برعهده ماست. البته هرکس این وظیفه را بر عهده گرفته، به انجام رساند، مشمول دعاى امام رضا علیه السلام خواهد بود که این خود پاداش مضاعف به شمار مى رود. در روایت آمده است که امام رضا علیه السلام فرمودند:
رحم اللّه عبدا أحیا أمرنا؛ خداى رحمت کند کسى که امر ما را زنده کند.
ابوالصلت عرض کرد: احیاى امر شما چگونه ممکن است؟
امام علیه السلام فرمودند: یتعلّم علومنا و یعلّمها الناس؛ علوم ما [اهل بیت علیهم السلام] را فرا گیرد و به دیگران بیاموزد.
تمام علوم اهل بیت علیهم السلام به صورت واجب کفائى باید یاد گرفته شوند، هدایت مردمِ منحرف از اسلام، و منحرف از دین، واجب کفایى است و اگر مَن به الکفایه نباشد، واجب عینى است.
عمل به واجب، عبادت برتر
اعمال، مراتب دارد و هر یک از آن ها از منزلت و پاداش برخوردار است و البته برترین عمل ها عملى است که در این روایت آمده است.
حضرت مى فرمایند:
ما عُبِد اللّه بشیء أفضل من العمل بما افترض اللّه على عباده؛ خدا به چیزى برتر از عملى که خدا بر بندگانش واجب کرده، عبادت نشده است.
بر اساس این روایت و فرمان الهى «أَقِیمُوا الدِّینَ» برپا داشتن دین، بر همگان در حال حاضر واجب عینى است، از این رو تا جایى که قدرت دارید در انجام این فرمان بکوشید، باشد که بهترین بندگان باشید.
امیدوارم به برکت حضرت سیدالشهدا علیه السلام و برکت اهل بیت علیهم السلام خدا همه شما را بیش از پیش موفق و مؤید بدارد، ان شاء اللّه.